آشنايي با رشته های شاخه فنی و حرفه ای و انواع رشته های تحصیلی
دانش آموزان پایه نهم در خرداد ماه ،باید برای سال دهم انتخاب رشته کنند. این انتخاب رشته خیلی مهم است، چون زندگی فردی، اجتماعی و شغلی آینده شان را تحت تاثیر قرار می دهد. یکی از شاخه های مهم در سه سال دوم متوسطه ، شاخه فنی حرفه ای می باشد. به همین دلیل، ما در این مقاله می خواهیم شما را با این شاخه و مشاغل آن بیشتر آشنا کنیم.
مهمترین عوامل موثر بر انتخاب رشته و گروه تحصیلی
مهمترین عاملی که در انتخاب رشته خیلی مهم می باشد اول خودمان هستیم. یعنی اینکه اول باید ببینیم خودمان رشته ای که داریم انتخاب می کنیم به آن علاقه داریم یا نه و آیا توانایی و استعداد آن رشته را داریم!
چطور می توانیم بفهمیم واقعا به یه رشته علاقه مند هستیم یا اینکه بیشتر تحت تاثیر اطرافیان داریم انتخاب رشته می کنیم. پیشنهاد ما در این زمینه به شما دوستان این است که سعی کنید تا می توانید راجع به رشته های مختلف تحقیق کنید. مقاله بخوانید و در اینترنت سرچ کنید.مانند زمانی که می خواهید یه کفش بخرید، کلی مغازه را می گردید و ده ها خیابان را زیر رو می کنید، همینطور هم در خصوص رشته های مختلف جستجو کنید. بپرسید، به محل کار رشته های مختلف سر بزنید. با فارغ التحصیل های رشته های مختلف صحبت کنید.
دومین عاملی که بر انتخاب رشته تاثیر گذار می باشد محیط اطرافمان است یعنی اینکه باید بررسی کنیم و ببینیم که رشته ی مورد علاقه ما در دبیرستان ها و هنرستان های اطراف محل زندگی مان وجود دارد یا نه و همچنین باید در مورد نیاز جامعه به شناخت کافی برسیم. یعنی ابتدا در مورد آینده شغلی رشته مان اطلاعات به دست بیاریم و بعد بیایم خیلی دقیق بررسی کنیم که محل زندگی مان، استان مان و کشورمان به چه شغل هایی در حال حاضر بیشتر نیازمند است. این که یه رشته مورد نیاز جامعه باشد خیلی مهم است، چون که همه ما به درآمد احتیاج داریم. بنابراین وقتی تقاضا برای یه شغل بالا باشد ، با خوندان رشته فنی حرفه ای مرتبط با آن ، راحتر می شود کار گیر آورد.
انواع شاخه و رشته در دوره دوممتوسطه
سه نوع شاخه مختلف وجود دارد: شاخه نظری، شاخه فنی و حرفه ای و شاخه کاردانش
- -شاخه نظری شامل چهار رشته، ریاضی و فیزیک، ادبیات و علوم انسانی، علوم تجربی و علوم و معارف اسلامی است.
- -شاخه فنی و حرفه ای که شامل ۴۱ رشته تو چهار زمینه صنعت، کشاورزی، خدمات و هنر می باشد که هر زمینه شامل یک یا چند گروه و هر گروه دارای یک یا چند رشته اصلی می باشد. واحدهای آموزشی مربوط به این شاخه ها هنرستان های فنی وحرفه ای می باشند.
- -شاخه کاردانش دارای چهار زمینه صنعت، کشاورزی، خدمات و هنر می باشد که هر زمینه شامل یک یا چند گروه و هر گروه دارای یک یا چند رشته اصلی و هر رشته دارای یک یا چند رشته مهارتی می باشد. واحدهای آموزشی مربوط به این شاخه ها هنرستان های کاردانش باشند.
خوبی رشته های فنی حرفه ای در چیست؟
رشته های فنی حرفه ای واقعا کاربردی هستند، یعنی برخلاف رشته های نظری که کلی مفاهیم حفظی و تئوری را باید به ذهنتان بسپارید، در هنرستان ها از سال دهم کارگاه دارید و در رشته ای که علاقه مند هستید تحصیل می کنید. بنابراین خوبی این شاخه در این است که هنرجویان پس از فارغ التحصیلی می توانند به راحتی وارد بازار کار شوند(با توجه به شایستگی های فنی و غیر فنی که کسب نموده اند)
خوبی دیگری هم که این شاخه دارد در صورتیکه علاقه مند به ادامه تحصیل باشید به راحتی می توانید تا مقطع کاردانی ادامه تحصیل بدهید و بعد هم در کنکور ناپیوسته(کاردانی به کارشناسی) تا مقطع کارشناسی ادامه تحصیل بدهید. حتی می توانید تحصیلات خود را تا مقطع دکترا هم ادامه دهید.
رشته های شاخه فنی و حرفه ای
زمینه ی صنعت
شامل ۱۸ رشته می باشد که ۱۳ رشته از آن مخصوص پسران و ۵ رشته در بین دختران و پسران مشترک می باشد.رشته های گروه های زمینه صنعت شامل موارد زیر می باشند.
_گروه مکانیک: مکانیک خودرو، چاپ، ماشین ابزار، تأسیسات مکانیکی، مکاترونیک، صنایع فلزی، صنایع چوب و مبلمان.
-گروه برق و رایانه: شبکه و نرم افزار رایانه، الکترونیک و مخابرات دریایی، الکترونیک، الکتروتکنیک.
-گروه معماری و ساختمان: ساختمان
-گروه مواد و فرآوری: متالورژی، معدن، صنایع شیمیایی، صنایع نساجی، سرامیک.
-گروه تعمیر و نگهداری ماشین آلات: مکانیک موتورهای دریایی.
معرفی رشته مکانیک خودرو
معرفی رشته شبکه و نرم افزار
معرفی رشته الکترونیک
معرفی رشته الکتروتکنیک( رشته برق هنرستان)
معرفی رشته صنایع شیمیایی
معرفی رشته متالورژی
معرفی رشته ساختمان
معرفی رشته تاسیسات مکانیکی
آشنایی با رشته صنایع نساجی
معرفی رشته مکاترونیک
زمینه کشاورزی
- شامل ۵ رشته می باشد که از میان آن ۴ رشته مخصوص پسران و ۱ رشته مشترک بین دختران و پسران می باشد. رشته های گروه زمینه کشاورزی و غذا شامل موارد زیر می باشد.
گروه کشاورزی و غذا: صنایع غذایی، امور زراعی، امور باغی، امور دامی، ماشین های کشاورزی.
معرفی رشته امور زراعی
معرفی رشته امور دامی
رشته صنایع غذایی
زمینه ی خدمات
- شامل ۵ رشته می باشد که ۱ رشته مخصوص دختران و ۲ رشته مشترک بین دختران و پسران و ۲ رشته مخصوص پسران می باشد. زمینه خدمات دارای سه گروه است که به همراه رشته های هر کدام در زیر آمده است.
گروه خدمات: حمل و نقل، ناوبری.
گروه بهداشت و سلامت: تربیت کودک، تربیت بدنی.
گروه بازرگانی و امور اداری: حسابداری
معرفی رشته حسابداری
معرفی رشته تربیت بدنی
آشنایی با رشته تربیت کودک
زمینه ی هنر
- شامل ۱۳ رشته می باشد که ۱ رشته مخصوص دختران و ۹ رشته مشترک بین دختران و پسران می باشد.
رشته های گروه هنر عبارتند از: صنایع دستی، نقاشی، چاپ، پویانمایی، تولید برنامه های تلویزیونی، سینما، فتوگرافیک، نوازندگی ساز ایرانی، نوازندگی ساز جهانی، معماری داخلی، گرافیک، طراحی دوخت، نمایش، نقشه کشی معماری.
رشته نقشه کشی معماری
معرفی رشته گرافیک
معرفی رشته فتو گرافیک
معرفی رشته معماری داخلی
معرفی رشته طراحی و دوخت
معرفی رشته سینما
معرفی رشته نقاشی
رشته موسیقی نوازندگی ساز ایرانی
رشته تولید برنامه های تلویزیونی
دانش آموزان ورودی رشته های شاخه فنی و حرفه ای چه ویژگی هایی باید داشته باشند؟
دانش آموزانی که قصد دارند به رشته های شاخه فنی و حرفه ای وارد شوند باید یک سری ویژگی های شخصیتی مثل علاقمندی و توانایی در آن رشته و ویژگی های جسمانی شامل توانایی های حرکتی و فیزیکی و ویژگی های علمی خاصی داشته باشند که به طور جزئی تر در طرح زیر آمده است.
اهداف شاخه فنی و حرفه ای چیست؟
همانطور که می دانید امروزه با گسترش صنعت و تکنولوژی به افراد متخصص در مراکز تولیدی، صنعتی و خدماتی نیاز اساسی داریم. آموزش های فنی و حرفه ای همه تلاش خود را انجام می دهد تا افرادی آگاه به تکنولوژی روز و کار آمد را تربیت و وارد بازار کار کند.
در حقیقت اصلی ترین اهداف آموزش های فنی و حرفه ای و مهارتی این است که سطح فرهنگ و دانش عمومی دانش آموزان را بالا ببرد. به دانش آموزان کمک کند که استعدادها و علایق خودشان را بهتر بشناسند و همچنین زمینه مناسب را فراهم کند تا دانش آموزان توانایی ها و مهارت های لازم را کسب کنند و به سمت اشتغال و یا ادامه تحصیل هدایت بشوند تا در آینده بتوانند در فعالیت های صنعتی و بازار کار مشغول شوند.
دروس رشته های شاخه فنی و حرفه ای در پایه های دهم، یازدهم و دوازدهم
علاوه بر دروس پایه و عمومی دو دسته درس دیگر هم در برنامه درسی رشته های هنرستان گذاشته شده است که آنها را برای محیط کار آماده می کند. این خوشه مخصوص بچه های هنرستانی می باشد.
دسته اول خوشه دروس شایستگی های فنی و کارگاهی
دسته دوم خوشه دروس شایستگی های غیر فنی است
یکی از نقاط قوت رشته های فنی حرفه ای این است که همه رشته ها دارای ۶ کارگاه تخصصی ۸ ساعته مرتبط با رشته هستند و دو درس دانش فنی پایه و تخصصی نیز مفاهیم پایه مورد نیاز در اختیار هنرجویان قرار می دهند. در پایه دهم یک درس مشترک گروه که کارگاهی می باشد برای دانش آموزها در نظر گرفته شده است.
خوشه دروس شایستگی های غیر فنی شامل چهار درس مستقل(الزامات محیط کار، کارگاه نوآوری و کارآفرینی، کاربرد فناوریهای نوین/مدیریت تولید، اخلاق حرفه ای) می باشد. هدف این دروس آموزش مهارت های انسانی، اخلاقی، عقیدتی، اجتماعی،و …است. مثلاً درس الزامات محیط کار به هنرجو برای بدست اوردن موقعیت شغلی مناسب، پیشرفت در شغل و توسعه آن، ،و همینطور افزایش اعتماد به نفس در محیط کار کمک می کند.
درس کارآموزی هم در پایه دوازدهم قرار دارد که در آن هنرجویان آموخته های خودشان را در محیط واقعی کار تکمیل می کنند.
دروس مشترک شاخه فنی و حرفه ای
دروس مشترک شاخه فنی و حرفه ای در شکل زیر آورده شده است.
مشاغل شاخه فنی و حرفه ای
دانش آموزانی که از هنرستان های فنی وحرفه ای فارغ التحصیل می شوند چون در کارگاه های مختلف کار کرده اند و با دستگاه ها و ابزار آلات فنی و صنعتی آشنا هستند و نحوه ی کار با آنها را یاد گرفته اند زمینه ی کاریابی و اشتغال آنها بیشتر از رشته های دیگر است. آنها می توانند در کارخونه های تولیدی و مراکز خدماتی، شرکت ها و اداره ها کار کنند و یا کارگاه های خصوصی و تعاونی های تولیدی تاسیس کنند.
البته این دانش آموزان می توانند به دو صورت زیر وارد بازار کار بشوند:
گروه اول: مربوط به مشاغلی است که فارغ التحصیلان دوره سه ساله دوم متوسطه می توانند به عنوان کمک تکنسین به طور مستقیم به دست بیاورند.
گروه دوم: مربوط به مشاغلی است که برای اشتغال در آن لازم است فارغ التحصیلان دوره های آموزشی دوره کاردانی(تکنسین) و بالاتر (تکنسین ارشد و مهندس) را بگذرانند و بعد وارد بازار کار بشوند.
