بويلر چيست؟
بويلر (يا همان ديگ) وسيله ايست که در آن سيال عامل (معمولا آب) گرم شده و يا به نقطه‌ي جوش خود مي‌رسد. بويلر يک مخزن تحت فشار است که سيال در آن به درجه حرارت مورد نظر رسيده و مورد استفاده قرار مي‌گيرد. بويلرها معمولا براي توليد بخار و آبگرم استفاده مي‌شوند.
دسته بندي بويلرها:
رايج‌ترين نوع دسته بندي بويلرها، بويلرهاي فاير تيوب و بويلرهاي واتر تيوب مي‌باشد. بويلرها به صورت زير به کلاس‌هاي مختلفي تقسيم مي‌شوند:
1. از نظر محل کاربرد:
توليد برق، حمل و نقل (لوکوموتيو)، گرمايش، پخت مواد، استريل کردن مواد و …
2. از نظر فشار کاري:
فشار پايين تا متوسط، فشار بالا و فشارهاي فوق بحراني. مقادير عددي مربوط به اين دسته بندي با توجه به نوع بويلرها و خانواده آن‌ها متفاوت است.
3. با توجه به محل توليد شدن بخار (درون لوله هاي بويلر يا خارج از لوله ها):
به دو دسته Water Tube و Fire Tube تقسيم مي‌شوند. در نوع فايرتيوب، بخار در بيرون لوله‌ها تشکيل مي‌شود و گازهاي داغ، درون لوله‌ها حرکت مي‌کنند اما در بويلرهاي واترتيوب، بخار درون لوله‌هاي بويلر تشکيل شده و گازهاي داغ در خارج از لوله‌ها حرکت مي‌کنند. در صورتي که بويلر براي توليد آبگرم باشد نيز به همين منوال عمل مي‌شود.
4. از نظر نوع سيرکولاسيون سيال:
سيرکولاسيون طبيعي، يک طرفه‌ي اجباري و ترکيبي.
اين دسته بندي بيش‌تر در مورد بويلرهاي Water Tube کاربرد دارد. در صورت استفاده از سيرکولاسيون طبيعي هزينه‌اي براي سيرکولاسيون سيال درون لوله‌هاي بويلر پرداخت نمي‌کنيم. از روش‌هاي ترکيبي براي اطمينان از سيرکولاسيون درون لوله‌ها استفاده مي‌شود. از روش يک طرفه‌ي اجباري زماني استفاده مي‌شود که درون بويلر درام قرار ندارد.
5. از نظر روش احتراق
6. از نظر نحوه‌ي ساخت:
بويلرها از اين نظر به دو دسته‌ي ساخته شده در محل (Field Erected) و ساخته شده در کارخانه (Workshop Assembled) تقسيم مي‌شوند. صنايع بزرگ و بخش‌هايي مثل نيروگاه ها، معمولاً از دسته Field Errected استفاده مي‌کنند. بويلرهاي کوچک Fire Tube با ظرفيت تا 30 تن در ساعت به صورت ساخته شده در کارخانه مي‌باشد. بويلرهاي Water Tube نيز با ظرفيت‌هاي بالايي که دارند، به هر دو صورت ساخته شده در کارخانه و ساخته شده در محل موجود مي‌باشند.
لازم به ذکر است که تصميم گيري در مورد نحوه ي ساخت بويلرها، بر اساس هزينه و توانايي انتقال آن‌ها صورت مي‌گيرد.
7. از نظر نوع سوخت مصرفي:
سوخت جامد، مايع و گاز.
