عیب یابی سیستم جرقه زنی کاربراتوری

علائم خرابی سیستم جرقه زنی موتور :

در صورت خرابی سیستم جرقه زنی، موتور معمولا تک کار می کند، ریپ می زند، شدیدا می لرزد و یا صدای “پت پت” از اگزوز می دهد. در صورتیکه سیستم جرقه زنی موتور درست کار نکند به ترتیب زیر عمل می کنیم:

در صورت روشن نشدن موتور و اگر عيب احتمالي از سيستم جرقه باشد بايد عوامل زير را انجام داد :

1- وایرشمع سیلندر 1 را برداشته و به بدنه نزدیک مي نمائيم و سپس سوئيچ را در حالت استارت قرار مي دهيم دو حالت بوجود خواهد آمد:

الف ـ اگر جرقه به رنگ آبي پرتاب شد سیستم جرقه زنی سالم بوده و احتمالاً عیب از کاربراتور می باشد.

ب ـ اگر  جرقه اي پرتاب نگشت موارد زیر را بررسی می کنیم :1- وایر شمع  2- درب دلکو  3- زغال و چکش برق در صورتیکه همچنان وایر شمع جرقه نزند وایر مرکزی كويل را برداشته و به بدنه موتور نزدیک می کنیم. دو حالت زير را بررسي مي نمائيم:

الف ـ اگر از وایر مرکزی جرقه پرتاب شد عیب از وایر شمع، درب دلکو، چکش برق و یا زغال درب دلکو می باشد.

ب ـ اگر وایر مرکزی جرقه نزند عيب ممكن است از 1- پلاتین و عایق آن 2- معیوب بودن خازن 3- قطع بودن سیم مدار جرقه(کویل)  5- تست کویل 6- فيوز 7- سوئيچ  و درنهایت اتصالات باطری باشد.

معایب دلکو

1- شدت جرقه به دور موتور وابسته است :

تولید برق در خودرو به دلیل مکانیزم خاص عملکردی پلاتین و خازن دلکوست . در یک کویل ساده در زمانی که پلاتین بسته است جریان از مسیر کویل اولیه و پلاتین عبور کرده و به بدنه می رسد . این عمل موجب شارژ شدن جریانی سیم پیچ اولیه می شود . اصولا سیم پیچ ها دارای خاصیت مشابهی با خازن ها هستند با این تفاوت که خازن ها با تغییرات ولتاژ مخالفت کرده و در زمان افت ولتاژ شبکه با دادن ولتاژخود باعث ثابت ماندن آن در سیستم شده اما سیم پیچ ها دارای این ویژگی هستند که سعی دارند با دادن جریان اضافی مقدار جریان عبوری از خود را ثابت نگه دارند .

تا زمانی که پلاتین بسته است هیچ اتفاقی نمی افتد . به محض باز شدن پلاتین سیم پیچ که سعی دارد جریان خود را ثابت نگه دارد به اجبار جریان خود را به خازن هدایت می کند . خازن وقتی در این حالت قرار می گیرد ولتاژ روی آن به شدت افزایش یافته و حتی به بالای 300 ولت نیز میرسد . این شدت موجب می شود که جریان تغییر مسیر داده و به سیم پیچ برگردد . این تغییر جریان تا شارژ مجدد سیم پیچ ادامه داشته و دوباره جهت جریان بین سیم پیچ و خازن تغییر می کند . تا زمانی که پلاتین باز است این نوسان بارها انجام شده که نتیجه آن تغییر شار مغناطیسی و تحریک سیم پیچ ثانویه و ایجاد جرقه برروی شمع ها است . در هر بار باز شدن پلاتین این عمل تکرار می شود .در این حالت موتور در دور آرام هیچ مشکلی عملکردی ندارد اما با افزایش دور موتور زمان بسته شدن پلاتین ناخودآگاه کوتاه شده و عمل شارژ و دشارژ کویل خارج از بازه زمانی باز و بسته شدن پلاتین قرار می گیرد . اینجاست که عیب بزرگ سیستم جرقه زنی دلکو ظاهر می شود . کویل به دنبال پلاتین چون زمان کافی برای شارژ و دشارژ سیم پیچ اولیه ندارد نمی تواند شار لازم برای تحریک کامل سیم پیچ ثانویه را به دست آورد و لذا شدت جرقه در دورهای بالاتر به طور محسوسی کاهش یافته و خودرو در دور بالا دچار لرزش زیاد ، کاهش راندمان موتور و افزایش مصرف بنزین به صورت تصاعدی می شود .

2- شدت توزیع جرقه بر روی سر شمع ها یکسان نیست :

مسئله وجود وایر شمع ها و مشکلات آن همیشه یک معضل بوده است . اما مشکل عمده آن مسئله نا هماهنگ بودن طول وایرهاست که موجب نا موزونی شدت جرقه در سر شمع ها می شود .

3- عدم تناسب آوانس های دینامیکی و استاتیکی :

الف ) آوانس استاتیکی که با حرکت دادن موضعی دلکو ایجاد شده و توسط فرد تنظیم می شود .

ب ) آوانس دینامیکی که شامل آوانس های خلائی و وزنه ای هستند که به طور اتوماتیک توسط دلکو تنظیم می شوند .

آوانس استاتیکی با توجه به دخالت دست همیشه دقیق تنظیم نمی شود و از طرفی به آوانس خلایی نیز نمی توان اطمینان داشت زیرا با هر بار فشردن و یا رها کردن گاز خلاء منیفولد کم و زیاد شده و آوانس خودرو به هم میریزد و از جانب دیگر آوانس وزنه ای نیز با توجه به اتکا بر نیروی گریز از مر کز و خاصیت غیر خطی فنر وزنه ها معمولا مقدار مناسبی را به دست نمی دهد . تمامی این عوامل دست به دست هم می دهند تا آوانس دلکو هرگز تنظیم قابل قبولی ارائه ندهد .

4- تنظیمات زیاد و پیچیدگی زیاد مکانیکی :

تنظیمات زیاد و پیچیدگی زیاد مکانیکی موجب می شود که تعمیر کاران اغلب به دلیل عدم آگاهی از تنظیمات دقیق و یا عدم داشتن ابزار مخصوص های لازم نسبت به تنظیم های همه جانبه آن غفلت ورزیده و این خود مزید بر علت می شود علاوه بر این باعث خرابی های زودرس نیز خواهد بود.

آموزش تنظیم دلکو در خودروهای کاربراتوری

1. موتور را روشن نگه دارید.
2. پیچ نگهدارنده را کمی شل کنید تا دلکو بچرخد  درحالتی که موتور روشن  است.
3. دلکو را کمی به یک سمت می چرخانیم تا موتور به اصطلاح راحت تر کارکند و کم دورآن  بالا برود (به این حالت  ادوانس می گویند و در این حالت موتور ریپ می زند حالت برعکس آن ریتارد است )
4. موتور در حالت  ادوانس  ریپ می زند.
5. سپس دلکورا به سمت ریتارد می گردانیم تا دور موتور  کمترشود و ریپ نزند “دراین حالت خروجی اگزوز صاف می شود و خبری از تپ تپ  یا ریپ زدن خودرو نیست و دلکو درهمینجا تنظیم است “
6. سپس  مقداری گاز به موتور بدهید تا از نداشتن ریپ و لرزش در دور بالاتر مطمئن شوید.
7. اگر خودرو ریپ داشت  کمی دیگر به سمت ریتارد بچرخانید و پیچ آن را سفت کنید.

آموزش تعویض دلکو در خودروهای کاربراتوری

5- روغن زدن سر شمع‌ها یا اصطلاحا چرب شدن آنها به معنی وقوع یک خرج بزرگ برای راننده است. هنگامی که موتور به روغن‌سوزی می‌افتد، روغن وارد اتاق محفظه احتراق می‌شود و از آنجایی که دمای سوختن بالا تری دارد، به همراه بنزین به خوبی نمی‌سوزد و مقداری از آن سر الکترود‌های شمع می‌نشیند. شمع در این حالت کاملا روغنی و سیاه است و جرقه به خوبی زده نمی‌شود. روغن سوزی موتور می‌تواند از دو عامل باشد؛ یکی اینکه آب‌بند‌های گیت سوپاپ فرسوده شده و روغن از آن عبور می‌کند و وارد سیلندر می‌شود و یا اینکه رینگ‌های روغنی پیستون معیوب شده‌اند که نمی‌توانند روغن را از جداره سیلندر به خوبی پاک کنند. در این حالت باید پیشرانه را سریع‌ تر تعمیر اساسی کرد.

 6- اگر دیدیم الکترود میانی شمع خورده شده است و لبه‌های چینی دور آن سوختگی کمی دارد، یعنی اینکه عمر این شمع به پایان رسیده و باید زودتر تعویض شود. در این حالت به خاطر زیاد شدن فاصله الکترود و پلاتین شمع، جرقه ضعیف است و موتور قدرت مناسبی ندارد.

7- گاهی اوقات با باز کردن شمع می‌بینیم که سر آن بنزینی است و ظاهرا عمل سوخت و ساز درون پیشرانه به خوبی صورت نمی‌گیرد. در این حالت موتور خودرو ریپ می‌زند و به خاطر خیس بودن سر شمع و جرقه نامناسب، پیشرانه به سختی روشن می‌شود. پس باید مشکل را در سیستم جرقه زنی پیدا کرد که لازم است به کنترل وایر‌ها و تنظیم بودن برق خودرو بپردازید. در صورتی که مشکلی پیدا نشد به سراغ سیستم تزریق سوخت خودرو بروید. ممکن است کاربراتور شما مصرف سوخت بالایی پیدا کرده و ساسات آن نامیزان شده و یا انژکتور خودرو دارای نشتی است و اصطلاحا سوزن‌ها گشاد شده اند که بنزین بیش از حد وارد موتور می‌شود.

8- ممکن است دیده شود که سر شمع و پلاتین و الکترود میانی ذوب شده‌اند. این یعنی وجود گرمای بیش از حد قابل تحمل برای شمع خودرو. این گرمای زیاد می‌تواند علل زیادی داشته باشد مثل بد کار کردن سیستم خنک کاری خودرو که پیشرانه را به دمای مطلوب نمی‌رساند، برق دزدی وایر‌ها از هم که باعث می‌شود جرقه یک شمع بیش از حد زیاد شود، آوانس بودن بیش از حد پیشرانه و یا مصرف زیاد سوخت که باعث می‌شود تا مقداری از سوخت قبلی درون پیشرانه باقی بماند و انفجارهایی با شدت بیش از حد تحمل شمع درون سیلندر اتفاق بیفتد. برای حل این مشکل باید از شمع‌های مناسب استفاده کرد، وایر‌ها را از نظر برق دزدی چک کنید و به نشانه‌های مشکل درون سیستم خنک کاری مثل خرابی واشر سر سیلندر و ایراد در رادیاتور و… بپردازید.

9- ممکن است بعد از معاینه شمع ببینیم که الکترود و پلاتین سر شمع دارای حالتی نافرم شده‌اند. در نتیجه این اتفاق جرقه نیز از بین می‌رود و یا بیش از حد ضعیف است. پس اگر مشکل قبل از بستن دیده نشده بود (‌ممکن است شمع قبل از بستن به خاطر ضربه خوردن دارای تغییر حالت شده باشد‌) هر چه سریع‌ تر اقدام به تعویض شمع و استفاده از شمع‌های کوتاه‌ تر کنید. شمع خودرو با پیستون برخورد کرده و احتمالا پیستون را نیز دچار شکستگی کرده است که با توجه به میزان آن، لرزش و صدای موتور نیز عوض می‌شود.