دستگاه کمپرس سنج
با استفاده از تست کمپرس متوجه خواهید شد که موتور خودروتان در چه وضعیتی قرار دارد. در واقع موتور، از برخی جهات مشابه پمپ باد کار می کند،بنابراین برای این که به طور موثر و کارآمد عمل کند و به راحتی استارت بخورد، نیاز به کمپرس و آب بندی خوب دارد.
به عنوان یک اصل، جرم کمپرس بیشتر موتورها بایدبین 140 تا 160 باشد و نباید بین سیلندرها تفاوتی بیش تر از 10 درصد وجود داشته باشد. کمپرس پیین در یک سیلندر معمولا بیانگر وجود نوعی ایراد در سوپاپ دود است. کمپرس پایین در دو سیلندر کنار هم معمولا به این معنی است که واشر سرسیلندر خوب عمل نمی کند. کمپرس پایین در همه سیلندرها نشانگر روند فرسودگی رینگ ها و سیلندرها است و موتور نیاز به تنظیم موتور و برسی دارد.
بررسی کمپرس
کمپرس را می توان به دو روش اندازه گیری کرد: به روش دستی با اندازه گیری کمپرس، یا الکترونیکی با تحلیل گر موتور. روش اندازه گیری دستی تنها روش قابل دسترسی است که بیش تر افراد نیز خودشان به تنهایی می توانند آن را انجام دهند. برای بررسی کمپرس ابتدا موتور را خاموش کنید تا عمل احتراق متوقف شود. دریچه گاز و هوا را باز کنید. در حالی که فشارسنج را در محل قرارگیری یکی از شمع ها می بندید، موتور را با استفاده از سوییچ استارت کنترل از راه دور به مدت چند ثانیه روشن کنید تا بتوانید بیش ترین مقدار فشار را بخوانید. این کار را برای هر یک از سیلندرها انجام دهید و آن را با مقادیری که شرکت سازنده داده است مقایسه کنید. اگر کمپرس در یک یا بیش از یک سیلندر، کم است، این مشکل در مواردی خاص به سوپاپ ها و رینگ ها مربوط می شود. از طریق سوراخ شمع با پاشیدن مقدار کمی روغن موتور به سیلندر می توان تست کمپرس را انجام داد و این کار را تکرار کرد. روغن به طور موقت، رینگ ها را آب بندی می کند. اگر این رقم از بار دوم بالاتر بود، به این معنی است که رینگ ها و یا سیلندر مستهلک شده اند. اگر در خواندن عدد کمپرس تغییری حاصل نشد، به این معنی است که بوش سیلندر یا تعدادی از سوپاپ های دود یا هوا ایراد دارد. در روش الکترونیکی، رایانه، کمپرس هر یک از سیلندرها را با ارزیابی تغییرات کم در دور آرام موتور هنگام روشن شدن تخمین می زند. نتایج به دست آمده تقریبا واقعی هستند و می توان بدون باز کردن شمع آن را در مدت زمان کوتاهی انجام داد. تحلیل گر رایانه ای نتایج تست کمپرس را به صورت چاپی نیز تحویل می دهد تا بتوان آن را با ارقام واقعی مقایسه کرد.
عیب یابی از طریق کمپرس گیری موتور
مقدار فشار کمپرس موتور را هنگام تراکم با دستگاه مخصوص این کار به نام کمپرس سنج انجام می دهند. واحد فشار کمپرس در سیستم متریک کیلوگرم بر سانتی متر مربع و در سیستم اینچی پوند بر اینچ مربع PSI می باشد.
نحوه اندازه گیری کمپرس موتور خودرو و طرز استفاده از کمپرس سنج
شرایط لازم و اقدامات اولیه برای کمپرسی گیری:
۱. باتری خودرو باید برای زدن چند استارت شارژ کافی داشته باشد.
۲. برای آنکه پمپ بنزین و نیز جرقه زدن تابع ها از کار بیندازیم، سوکت رله ی دوبل خودرو را آزاد می کنیم.
۳. برای برخي از خودروها عنوان شده موتور خودرو کاملا سرد باشد تا به سبب وجود حداقل لقی بین پیستون و سیلندر؛ تست، نشتی در تراکم را بهتر نشان بدهد.
طریقه اندازه گیری کمپرس موتور
اتومبیل را روشن کرده تا به درجه حرارت نرمال برسد سپس موتور را خاموش کرده و کلیه شمع های موتور را باز می کنیم و پس از آن دستگاه مخصوص کمپرس سنج را به جای شمع یک بسته و دریچه گاز را کاملا باز می کنیم و به مدت ۵ ثانیه استارت می زنیم و مقدار فشار کمپرس را بر روی صفحه مدرج کمپرس سنج قرائت کرده و یادداشت می کنیم اینکار را به همین ترتیب در مورد شمع ۲ و ۳ و ۴ در صورتیکه موتور ۴ سیلندر باشد انجام داده و مقادیر را یادداشت می کنیم و بعد با اندازه ای که توسط کارخانه خودروساز ذکر شده مطابقت می دهیم درصورتیکه اندازه مناسب باشد و زیاد فرقی نداشته باشد مشکلی وجود ندارد اما در صورتیکه فشار کمپرس کمتر از حد مجاز باشد به روش زیر عمل می کنیم.
چند قطره روغن تمیز را به وسیله روغن دان از مجرای شمع داخل سیلندر می ریزیم سپس دستگاه کمپرس سنج را جای شمع قرار داده و به مدت ۵ ثانیه استارت می زنیم در صورتیکه کمپرس سنج کمپرس بیشتری را نشان داد ایراد از ساییدگی سیلندر یا از فنریت افتادن رینگ می باشد. در صورتیکه فشار کمپرس تغییری نکرد ایراد از سوپاپ های دود و هوا می باشد (آب بندی نبودن – سوختگی سوپاپ و فیلر گیری نا مناسب) در تمام موارد پس از تشخیص حتما اقدام به رفع عیب نمایید.
روش کمپرسی گیری:
در خودروهای چهار سیلندر که رنج استاندارد کمپرس موتور برخی از آنها ذکر گردیده است بدین ترتیب عمل میکنیم:
ابتدا شمع هر چهار سیلندر را باز کرده شیلنگ رابط کمپرس سنج را به محل بستن شمع مرتبط می کنیم. لازم به ذکر است انتهای برخی از شیلنگ ها رزوه است و در جای شمع پیچ می شود و برخی دیگر دارای لاستیک مخروطی شکل هستند تا در جای شمع قرار داده شوند. دریچه گاز را کاملا باز می کنیم. شروع به استارت زدن می کنیم تا جائیکه عقربه کمپرس سنج از آن حد بالاتر نرود. عدد بدست آمده برای کمپرس سیلندر مورد نظر را یادداشت کرده و به روش فوق کمپرس گیری را برای سایر سیلندرها نیز انجام می دهیم.
حال چنانچه کمپرس موتور گرفته شده مقداری بیشتر از رنج استاندارد آن بدست بیاید این نشان دهنده روغن سوزی در موتور می باشد که نه از ضعیف بودن رینگ بلکه از خرابی کاسه نمد ساق سوپاپ ایجاد شده است. اما در حالت کلی هر چه عدد کمپرس بدست آمده کمتر از رنج مجاز باشد بیانگر ضعیف بودن رینگ ها، نشتی در سوپاپ ها و یا سوختن واشر سرسیلندر می باشد. اگر کمپرس بدست آمده برای سیلندر های ۲ و ۳ کمتر از حد استاندارد بوده و مقدار عددی نزدیک بهم داشته باشند احتمالا واشر سرسیلندر به نحوی سوخته است که محفظه هر دو سیلندر بهم راه پیدا کرده اند.
شایان ذکر است مقدار کمپرس استاندارد برای موتور پژو ۲۰۶ در همه تیپ ها بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ PSI می باشد.
قبلی بعدی