رينگ پيستون
براي جلوگيري از خروج سوخت و هواي فشرده در زمان تراكم و گاز محترق شده در زمان احتراق ، از رينگ بين سيلندر و پيستون به عنوان عامل آب بندي كننده استفاده مي شود. شكل زیر يك نوع رينگ پيستون را نشان مي دهد.
1-پهناي رينگ2-ضخامت رينگ 3-دهانه بازرينگ4-سطح بالايي رينگ5-سطح جانبي رينگ(سطح آب بندي كننده )
رينگ پيستون
بايد توجه نمود كه رينگ بايد به راحتي در جا رينگي پيستون قرار گرفته و جاي حركت داشته باشد، از اينرو مطابق شكل زیر لقي تقريبي به اندازه0/05ميلي متر براي رينگ هاي كمپرسي و 0/04 ميلي متر براي رينگ هاي روغني در نظر گرفته و بوسيله فيلر اندازه گيري و كنترل مي شود.
كنترل لقي بين رينگ و جا رينگي
از طرفي بايد مقداري لقي نيز در دهانه رينگ به جهت انبساط حرارتي رينگ درنظر گرفت . از اين رو بايد مطابق شكل زیر رينگ سالمي را درون سيلندر قرار داد و بوسيله فيلر ميزان باز بودن دهانه رينگ را اندازه گيري نمود.
كنترل باز بودن دهانه رينگ درون سيلندر
ميزان بازبودن دهانه رينگ تقريباً 0/03 ميلي متر به ازاي هر سانتي متر قطر سيلندر مي باشد .
در صورت كم بودن فاصله مذكور بايد با سوهان نرم نسبت به سائيدن دهانه رينگ و ايجاد لقي مناسب اقدام نمود. در صورت زياد بودن لقي بايد رينگ را تعويض نمود و يا در صورت سايش زياد سيلندر تعميرات لازم را براي سيلندر در نظر گرفت .
لازم به ذكر است كه مطابق شكل زیر بايد بين پيستون و سيلندر نيز لقي مناسبي را در نظر گرفت تا در صورت تغيير ابعاد پيستون و سيلندر به دليل تغيير دما ، پيستون درون سيلندر گير نكنند.
اندازه گيري لقي بين سيلندر و پيستون
لقي تقريبي بين سيلندر و پيستون با توجه به شكل بالا ، بايد بين0/03 تا0/1 ميلي متر با توجه به نوع و جنس پيستون باشد به نحوي كه فيلر با نيرويي بين 20 تا 35 نيوتن از بين سيلندر و پيستون خارج گردد.
در پيستون از دونوع رينگ كمپرسي و روغني استفاده مي شود .
رينگ هايي كه وظيفه جلوگيري از خروج سوخت و هواي فشرده در زمان تراكم يا گاز محترق شده در زمان احتراق را برعهده دارند ، رينگ هاي كمپرسي ناميده مي شوند و عملكرد آنها مطابق شكل زیر مي باشد.
1- حركت پيستون به سمت پايين 2- انبساط گاز 3- حركت پيستون به سمت بالا 4- تراكم گاز 5- جدارة سيلندر 6- فشار تراكم گاز 7- پيستون
با توجه به شكل بالا ، ملاحظه مي شود كه در هنگام بالا رفتن پيستون مقداري گاز متراكم شده بين رينگ و پيستون قرار گرفته و باعث باز شدن رينگ مي گردد در اين صورت رينگ با نيروي بيشتري به جداره سيلندر چسبيده و از خروج سوخت و هواي فشرده جلوگيري مي كند. درهمين حالت قسمت پاييني رينگ نيز به جا رينگي چسبيده و از خروج سوخت و هواي فشرده شده از شيار جا رينگي نيز جلوگيري مي شود .
در هنگام پايين آمدن پيستون ، فشار گاز درحال كاهش بوده و نيروي رينگ به تنهايي عمل آب بندي را انجام مي دهد بايد توجه نمود كه رينگ هاي كمپرسي در جارينگي هاي بالايي پيستون نصب مي شوند و در هنگام نصب بايد با توجه به شكل زیر به نحوة نصب رينگ مطابق ذيل توجه نمود:
انواع مختلف رینگ های کمپرسی
aوg : در اين حالت رينگ داراي شيار داخلي مي باشد. اين نوع از رينگ ها به عنوان رينگ اول كمپرسي يا بالاترين رينگ پيستون مورد استفاده قرار مي گيرند و پله داخلي آنها بايد به سمت بالا باشد. در اين حالت در كورس تراكم فشار گاز در حال تراكم به پله داخلي نيرو اعمال كرده و باعث مي شود كه رينگ با نيروي بيشتري به جداره سيلندر چسبيده و عمل آب بندي را بهتر انجام مي دهد.
fوdوb : در اين حالات هر دو سمت رينگ يكسان بوده و نحوة نصب اين نوع رينگ اهميتي ندارد . از اين نوع رينگ مي توان به عنوان اولين يا دومين رينگ كمپرسي استفاده نمود.
c : در اين حالت كه ديواره يا سطح جانبي رينگ به صورت شيبدار ساخته شده است ، بايد لبه تيز رينگ به سمت پايين باشد تا هنگام بالا رفتن پيستون ، اين رينگ برروي لايه روغن موجود بر روی دیوارة سیلندر ليز خورده و از جارو كردن روغن هاي جداره سيلندر به سمت محفظه احتراق جلوگيري كند . و در هنگام پايين رفتن پيستون ، لبه تيز رينگ كه به سمت پايين است مانند لبه يك چاقو عمل كرده و روغن هاي موجود برروي جدارة سيلندر را تراشيده و به داخل پيستون و نهايتاً كارتل ارسال مي كند.اين نوع رينگ ها بايد به عنوان دومين رينگ كمپرسي مورد استفاده قرار گيرند .
e : در اين وضعيت جارينگي شيبدار بوده ولي رينگ داراي جهت خاصي براي نصب كردن نبوده و مي توان به صورت دلخواه آنرا نصب كرد .
h : در اين حالت كه رينگ داراي پله خارجي است ، پله خارجي بايد به سمت پايين بوده تا مانند رينگ نوع c عمل كرده و اين نوع رينگ نيز در دومين جارينگي ، رينگ هاي كمپرسي مورد استفاده مي گيرد .
در برخي موارد بر روي يكي از سطوح رينگ كلمه TOP حك شده است ، كه در اين صورت قسمتي كه كلمه TOP برروي آن قرار گرفته ، بايد به سمت بالا باشد .
نحوه عملكرد رينگ روغني نيز در شكل زیر نشان داده شده است.
1- روغن برگشتي به پيستون و كارتل 2- حركت پيستون به پايين 3- حركت پيستون به بالا 4-پیستون 5-رینگ 6-سیلندر
نحوه عملكرد رينگ روغني
همانگونه كه ملاحظه مي شود با وجود لبه شيبداري در قسمت بالايي رينگ ، هنگامي كه پيستون و رينگ به سمت بالا حركت مي كنند ، رينگ بر روي لايه روغن روي جداره سيلندر لغزيده و ازجارو كردن روغن به سمت محفظه احتراق جلوگيري مي شود ، درحاليكه هنگام حركت رينگ و پيستون به سمت پايين ، توسط لبه تيز رينگ ، روغن ها از روي ديواره سيلندر جارو شده و از طريق جا رينگي و سوراخ ها و شيارهاي جاررينگي به داخل پيستون و نهايتاً به درون كارتل هدايت مي شود . در اين صورت از باقي ماندن روغن برروي جداره سيلندر و سوختن و ايجاد روغن سوزي و توليد دود آبي جلوگيري مي شود .
انواع رينگ هاي روغني و نحوه نصب آنها برروي پيستون در شكل زیر نشان داده شده است.
انواع رينگ هاي روغني و نحوه نصب آنها
cوa : وجود سطح شيبدار برروي لبه خارجي رينگ روغني ، در اين صورت بايد سطح شيبدار به سمت بالا باشد تا در هنگام بالا رفتن پیستون ، اين رينگ برروي لايه روغن لغزيده و در هنگام پايين آمدن پيستون ، اين رينگ ، روغن را از روي جداره سيلندرجارو کرده و به سمت کارتل هدایت می کند .
cوb : وجود پله برروي لبه خارجي رينگ روغني ، در اين صورت بايد پله به سمت پايين قرار گرفته و منجر به جاروي بهتر روغن از روي ديوارة سيلندر مي شود .
بقيه حالات معمولاً جهت نصب نداشته ، مگر آنكه برروي آن كلمه TOP حك شده باشد كه در اين صورت سمتي كه كلمه TOP حك شده بايد به سمت بالا قرار گيرد.
