دستگاه CNC چیست ؟
CNC مخفف computer numerical controlمي باشد. در ايران اين ماشين ها به اختصار CNC خوانده ميشوند ولي نام آنها به فارسي ماشين هاي (دستگاه) كنترل عددي ترجمه مي شود.
نسل اول اين دستگاه ها NC ها بوده اند يعني كامپيوتر نداشته است و دستگاه، طبق منطقي خاص دستورات را درك مي كرده مثلا با استفاده از كارت هاي پانچ شده .
به عنوان نمونه در دستگاه تراش براي دستور پيشروي بدين صورت عمل مي شود كه قسمت ساپورت دستگاه را بوسيله دسته چرخان به جلو ميبريم در ماشين هاي NC اين كار توسط يك سري دستورات پانچ شده بر روي نوار پانچ صورت مي گرفت. در دستگاه CNC امروزي اينكار توسط يك كد صورت مي گيرد .
پس يك دستگاه CNC عملا همان دستگاه دستي ساده مي باشد كه قابليت فرمان پذيري از طريق كد ها و منطق رياضياتي را دارد در اين دستگاه حضور كاربر (اپراتور) براي كار با دستگاه محدود به ايستادن اين فرد پشت بخش كنترل كننده دستگاه مي باشد و نوشتن برنامه هاي حركتي آنهم فقط براي يكبار؛ ديگر دستگاه اين عمل را بصورت خودكار هر چند بار كه بخواهيم تكرار مي نمايد(البته بدون حضور كاربر).
بدنه اين دستگاه تقريبا شبيه دستگاه هاي دستي مي باشند يك CNC فرز عملا همان بدنه سخت افزاري فرز دستي را دارد همينطور براي CNC تراش و CNC سنگ و …
تنها تفاوت، اضافه شدن بخش كنترل گر ميباشد (البته اين تفاوت بصورت عام مي باشد ولي به صورت خاص مطمئنا بخش الكترونيكي هم تغيير كرده است) .
اما بخش كنترلگر اين بخش، بخش اصلي يك دستگاه CNC مي باشد. در صنعت اين بخش با نام كنترلر خوانده مي شود. يك دستگاه CNC از هر نوع (تراش،فرز ،سنگ،ابزار تيز كن،تزريق ،پرس ،و…)بيشتر با نوع كنترلرش شناخته شده است. مطمئنا آموزشي كه به افراد داده ميشود در اصل براساس كنترلر اين دستگا ه ها مي باشد.
دستگاه فرز CNC
دستگاه فرز يکي از ماشينهاي ابزار است و در ماشين‌کاري بکار مي‌رود. اين دستگاه ظاهري شبيه به درل‌هاي ميزي دارد با اين تفاوت که داري حداقل سه محور حرکتي ميز ميباشد (x y z).
ابزار بُرنده اين دستگاه را تيغ فرز می نامند. برخي کارهايي را که مي‌توان روي اين دستگاه انجام داد :
– صفحه تراش
– شيار در آوردن
– برش
– کنار تراشي
– چرخدنده تراشي
– چرخ دنده مارپيچ تراشي
– کارهاي کپيه به‌وسيله ماشين فرز کپي
– فرم تراشي به‌وسيله تيغ فرز فرم
ماشينهاي فرز را به طور کلي مي‌توان به دو دسته تقسیم کرد :
- ماشينهاي فرز عمومي
- ماشينهاي فرز مخصوص
ماشينهاي فرز عمومي خود به ماشینهاي فرز افقي و عمودي تقسیم ميشود :
ماشينهاي فرز افقي :
محور اين نوع ماشينهاي فرز افقي، و ميز آنها در سه جهت عمود بر هم – طولي و عرضي و قائم حرکت مي‌کند. ماشينهاي فرز افقي ممکن است ساده يا اونيورسال باشند. ميز ماشينهاي فرز افقي اونيورسال علاوه بر حرکات مذکور دور محور قائم مي چرخد و در نتيجه نه تنها در جهت موازي يا عمود بر محور ماشين بلکه در امتداد هر زاويه‌اي نسبت به آن در صفحه افقي حرکت مي‌کند. ماشينهاي فرز افقي بيشتر براي تراشيدن سطوح و شيارهاي مستقيم و مارپيچ و فرم تراشي و رنده تراشي به کار مي‌رود .
قسمت‌ها اصلي ماشين فرز افقي ساده:
1- ستون 2- محور مکانيزم جعبه دنده 3-جعبه دنده سرعت 4-ميز 5-بازوي فوقاني 6-گلويي 7-صفحه رنده بند 8-زانوي ماشين
ستون ماشين از آهن ريختگي و به شکل قوطي ساخته شده و در داخل آن الکتروموتور مکانيزمهاي محرک، جعبه دنده سرعت، مکانيزم بار و گلويي ماشين سوار شده اند .
زانوي ماشين تکيه گاه محکمي براي ميز ماشين است و در قسمت فوقاني ان راهگاههايي جهت حرکت ميز تعبيه شده است. براي اينکه بتوان قطعه کار را به طور عمودي بار داد زانوي ماشين را طوري مي سازند که بتواند در روي ستون قائم حرکت کند .
گلويي ماشين محوري است فولادي و مجوف که در ان تيغه‌هاي فرز ثابت ميشوند. جعبه دنده سرعت براي تغيير دادن سرعت دوراني گلويي (محور) در نظر گرفته شده است. جعبه دنده بار براي حرکت ميز در سه جهت به کار مي‌رود .
ماشين فرز عمودي :
ساختمان ماشين فرز عمودي همانطور که از عکس پيداست شبيه ماشين فرز افقي ست با اين تفاوت که محور آن قائم است و ميز آن در سه جهت عمود به يکديگر حرکت مي‌کند. از ماشينهاي فرز قائم بيشتر براي تراشيدن سطوح به وسيله فرزهايي که لبه برنده شان روي پيشاني آنها قرار دارد استفاده مي‌کنند .
تقسیم بندی تيغه‌هاي فرز بر حسب شکل و نوع کار:
فرزهاي غلطکي:
فرزهاي غلطکي با دنده‌هاي راست يا مارپيچ که بر سطح جانبي استوانه‌اي قرار گرفته است براي تراشيدن سطوح همواره به کار مي‌رود. امروزه بيشتر فرزهاي غلطکي را با دنده‌هاي مارپيچ مي سازند. لبه برنده اين فرزها تدريجاً در کار فرو مي‌رود و در نتيجه تيغه فرز آرامتر کار مي‌کند و سطح تراشيده شده به وسيله آن هموارتر و صاف تر ميشود. بعلاوه هدايت براده در اين فرزها بهتر انجام مي‌گيرد زيرا خود دنده فرز نيز در کنار زدن براده کمک مي‌کند.
فرزهاي پولکي:
اين فرزها را براي در آوردن شيارهاي مختلف و بريدن فلزات و کارهاي ديگر به کار مي‌برند. دنده‌هاي فرز شيارتراشي هم از جلو و هم از طرفين کار را مي تراشند يعني سطح جانبي فرز عمل اصلي فرز کاري را انجام مي‌دهد و پيشاني‌هاي آن جدار شيار را صاف و پرداخت مي نمايد.
دستگاه تراش CNC
دستگاه تراش (به انگليسي: lathe ) ماشين ابزاري است،که براي تراشيدن و شکل دهي به قطعات چوبي و فلزي معمولاً دوار به کار مي‌رود. به دليل توليد اقتصادي با دقت بالا و کيفيت دستگاه تراش را در فرمها و شکلهاي مختلفي ميسازند اکثر قطعات ماشين الات داراي مقاطع دايره‌اي بوده و قابل توليد با ماشين تراش مي‌باشند و از طرفي به منظور ارزان بودن و سرعت بالاي تراشکاري نسبت به ساير روش‌ها استفاده از ماشين تراش يک روش معمول و پر استفاده در صنعت ميباشد.
وظيفه اصلي ماشين تراش تغيير در اندازه قطعات، فرم آنها، پرداخت کاري قطعات با يک يا چند عمل برش با تنظيم رنده تراش است. با سوار کردن وسائل و دستگاه‌هاي يدکي روي ماشينهاي تراش دامنه فعاليت آن بسيار گسترش پيدا کرده بطوريکه مي‌توان بوسيله آنها عمليات مختلفي انجام داد مثلاً با قرار دادن ابزارهايي مانند برقو، قلاويز و مته عملياتي چون برقوکاري، قلاويززني و سوراخکاري روي ماشين تراش بسادگي انجام پذير ميباشد.
بطور کلي اصول اساسي ماشينهاي تراش بر مبناي عمل فلز تراش پايه گذاري شده‌است و نيز عمل فلز تراشي با ماشينهاي تراش سبب برداشت براده توسط لبه برش دنده و حرکت براده‌ها در طول سطح براده رنده ميباشد. در تمام عمليات فلز تراشي مانند تراشکاري، سوراخکاري، فرزکاري و يا اره کاري براده توليد خواهد شد. در اين حالت نيرويي برابر بيست تن بر اينچ مربع وارد ميشود، که اين مقدار نيروي زياد باعث کشش و تغيير فرم فلز و ميز ايجاد حرارت ميشود و حرکت براده در طول سطح برش سبب اصطکاک شده و اين مقدار اصطکاک در لبه برش رنده توليد حرارت مي‌کند، که اين خود يک عامل مهم در هنگام براده برداري است.
انواع دستگاه های تراش CNC
دستگاه های تراش CNC سی ان سی افقی لینیر Linear : در این تراش ها حرکت محورها بصورت ریل و واگن میباشد . مزایا : سرعت حرکتی بالا , عمر طولانی , تعمیر و نگهداری آسان تر .
دستگاه های تراش CNC سی ان سی باکس BoxWay : در این تراشها حرکت محورها بصورت Tursit می باشد. مزایا : تحمل بار بیشتر و عمر بیشتر
دستگاه های تراش CNC سی ان سی چند محور و چند کاره :
تراش CNC افقی MultiTurret – Q200 : در این تراش که 11 محور دارد ، 3 تارت همزمان بر روی قطعه کار میکنند .
تراش CNC افقی مالتی محور Vturn X200 : این تراش که دو اسپیندل و 9 محور دارد ، قابلیت فرز کاری نیز دارد.
دستگاه های تراش CNC سی ان سی ٖٖGang Type
دستگاه های سری تراش CNC سی ان سی یا Swiss Type
